Kateqoriya:Kitab klubu

OŞO – “KİŞİ” KİTABINDAN SEÇMƏLƏR

Xüsusi

Nəyə görə sevgililər davamlı olaraq bir-biri ilə dalaşır, deyinirlər, bir-birilərini bezdirirlər? Bunun sadə bir səbəbi var, əldə etməyi düşündükləri şeyi ala bilməməkləri. Hər ikisi də dilənçidir, hər ikisi də boşdur.

Və iki imperator, öz qəlblərinin sahibi olan iki insan görüşdüyü zaman, böyük bir həzz vardır. Heç kim başqa birindən asılı deyil; hər kəs azaddır və fərddir, öz mərkəzindədir, öz içində kök salmışdır. O, sevgi olaraq adlandırılan özsuyunun səthə doğru çıxdığı və minlərlə çiçək olaraq açdığı , öz varlığının dərinliklərinə enən köklərin sahibidir.

Sənin özünə qarşı sevgin sənin inkişafın üçün əsas təməl ehtiyacdır. Buna görə də mən sənə təbii olan məncilliyi öyrədirəm.

Sən doğulduğun zaman bir Xristian olaraq, bir Katolik olaraq doğulmadın; sən bir kommunist olaraq doğulmadın. Hər uşaq dünyaya bir tabula rasa olaraq, tamamilə təmiz bir şəkildə gəlir. Onun üzərindən heç bir şey yazılmır – İncil, Quran, Gita, Das Kapital – yox, onun üzərində heç bir şey yazılmır. O özü ilə birlikdə heç bir müqəddəs kitab gətirmir,  saf bir məsumiyyətlə gəlir. Lakin onun məsumiyəti, onun ən böyük dərdi halına gəlir. Çünki onun ətrafı siyasətçi, din adamı, ana-ata, müəllim görünüşündəki qurdlarla əhatəlidir. Onların hamısı sənin məsumluğunun üzərinə atılır. Onlar sənin üzərinə sonradan mirasın olduğuna inanacağın şeyləri yazmağa başlayırlar. Onlar sənin mirasını məhv etmişlərdir. Artıq onlar üçün səni əsarət altına almaq, sənə istədikləri hər şeyi etmək mümkündür.

Fədakarlıq, sadəcə özünü sevməyin bir nəticəsi ola bilər.

İfadə etmək həyatdır, əngəlləmək intihardır.

Tantra mesajı budur: Əngəllənmiş bir həyat yaşama, əks təqdirdə heç yaşamamış olacaqsan. İfadəyə, yaradıcılığa, coşğuya aid bir həyat yaşa. Varoluşun sənin yaşamağını istədiyi kimi yaşa; təbii şəkildə yaşa. Və din adamlarından qorxma.
Sezgilərini dinlə, bədənini dinlə, qəlbini dinlə, zəkanı dinlə. Özünə güvən, içindən gələn, səni hara aparırsa get. Və qətiyyən itməyəcəksən. Və təbii həyatınla içindən gəldiyi şəkildə hərəkət edərək bir gün ilahi olanın qapısına çatmağın qaçınılmaz olacaqdır.

Uşaqlar bir dilemma ilə üzləşirlər. O sevdikləri ilə savaşmaq məcburiyyətindədir və o, onların onu sevdiklərini də düşünür. Lakin onu sevən insanların, özü olaraq onu sevməməyi qəribə bir şeydir. Onlar ona, “Səni sevəcəyik, səni sevirik, amma sadəcə bizim izlədiyimiz yolu təqib etsən, bizim təqib etdiyimiz dini təqib etsən, bizim itaət etdiyimiz kimi itaətkar olsan…” deyirlər.

İçdənlik gözəldir, dürüstlük gözəldir, həqiqi olmaq gözəldir. Sadəcə özün olmaq, gözəl olmaqdır.

Lakin sevgi saxtalaşır. Və bir dəfə sən ucuz növ, plastik növ sevgini öyrəndinsə, o zaman original olanı, gerçək olanı, həqiqi olanı kəşf etmək çox çətindir.

Yolun kənarında eləcə dayan və insanları izlə və onların hamısının yuxularında yeridiyini görə biləcəksən. Hamısı  yuxularında yeriyirlər.
Və sən də eləsən.

Bir insan, heyvanlardan daha aşağı səviyyədə ola bilər və bir insan tanrılardan daha yüksək ola bilər. İnsanın sərhədsiz potensialı var.

Heyvanlar heç bir zaman insandan daha “heyvancasına” bir şey etməyiblər.

İnsan bir heyvandır. Və insanın bir heyvan olmadığı düşücəsi sənin inkişafının önündəki əngəllərdən biridir. Beləliklə, sən, heyvan olamdığın düşüncəsinə qapılırsan və o zaman inkişafın dayanır. İlk oyanış bu olmalıdır:  “Mən bir heyvanam və oyanıq olmalıyam və onun o tərəfinə keçməliyəm.”

Seksi sadəcə heyvani bir şey olaraq adlandırma. Çünki seks sadəcə olaraq, heyvansal ola bilər; bu mümkündür, lakin elə olmaq məcburiyyətində deyil. O daha yüksəyə çıxa bilər, o eşq halına çevrilə bilər, o ibadət halına çevrilə bilər. O sənə bağlıdır.

Seks, kişinin ən böyük köləliyidir. Meditasiya halına girmək üçün hər cür səy göstərməlidir.

Pornoqrafiya, sadəcə insanlar çılpaqlıqlarını təbii olaraq qəbul etdikləri zaman ortadan qalxa bilər.

İnsanların təbii olmaqlarına icazə ver və pornoqrafiya itib gedəcək. Qoy insanlar çılpaq olsun… Ofislərində çılpaq oturmaq məcburiyyətində deyillər; bu qədər həddi aşmağa ehtiyac yoxdur, lakin sahillərdə, çay kənarlarında və ya istirahət edərkən, evlərində rahatlanarkən, bağlarında günəşin altında dincələrkən onlaq çılpaq olmalıdırlar! Qoy uşaqlar, çılpaq ata-ananın ətrafında çılpaq bir şəkildə oyun oynasın. Beləcə, pornoqrafya ortadan qalxacaq. Playbol jurnalına kim, nə üçün baxacaq? Bir şeydən məhrum buraxılıb, təbii olan bəzi maraqlar əngəlləndyi üçün pornoqrafiya vardır…

Bir dəfə öz varlığına güvənməyə başladığın zaman, heç bir siyasətçi, heç bir din adamı səni istismar edə bilməz. İnsan hər zaman qorxu səbəbiylə istismar olunur.

Kişilər çox yaxşı dostdurlar. Qadınlar necə dost olunacağını bilməzlər. Qadınlar üçün başqa qadınları sevmək çətindir. Onlar bir-birilərini çox yaxşı tanıyırlar. Əslində onlar bir-birləri haqqında çox şey bilirlər.

Kişi qadını kəşf etməlidir, qadın kişini kəşf etməlidir.

Kişi və və ya qadın
Hələ də tək başına,
Lakin iki ruh bir araya gəldiyi zaman
Bir sevgili yaranmışdır ( Baul Mistikləri )

Qadınlar bir gündə 24 saat boyunca bir qadının rolunu oynamağa məcbur edilib və kişilər bir gündə 24 saat boyunca bir kişinin rolunu oynamağa məcbur edilib. Bu heç təbii deyil.

Qadın sadəcə onun üçün gözəl deyil: Ona baxan hər kəs üçün, onunla təmas quran hər kəs üçün o gözəldir. Eqoist kişi şovinist zehnində çox böyük bir qısqanclıq ortaya çıxır. Makyavellinin sityasətçilər üçün tövsiyyə  etdiyi şeyi  o, qadınlara edər. Evlilik də bir siyasətdir. Makyavelli ən yaxşı müdafiənin hücum olduğunu tövsiyyə edir. Və Makyavelli, siyasi çevrələrdəki təməl bir gerçəklik olaraq bunu fərq etmədən yüz illər öncə kişi bu fikri əsrlərdir istifadə etməkdə idi.  Harda bir növ hökmetmə varsa, mütləq ən yaxşı müdafiə üsulu hücumdur. Müdafiədə sən onsuz da nəsə itirirsən; sən indinən özünü yenilgiyə uğramış tərəf olaraq qəbul etmisən. Sən sadəcə özünü qoruyursan.

İçindəki qadını tap. Onu qidalandır, doyuzdur, onun inkişaf etməsinə kömək et. Ondan utanma və “Mən kişiyəm” demə. Heç kim sadəcə bir kişi və sadəcə bir qadın deyil; hər ikisi də hər ikisidir. Bu belə olmalıdır: Sənin yarın atan tərəfindən və digər yarın anan tərəfindən yaranmışdır. Sən bu iki enerjinin görüşməsisən. Sən sadəcə kişi ola bilməzsən, sən sadəcə bir qadın ola bilməzsən.

Sən yeni bir kimsə halına gəldiyin zaman, arvadın yeni bir insan olacaq. Sənə qarşılıq vermək üçün elə olmaqlı olacaq. Əvvəl- əvvəl bunun çətin olduğunu düşüncək, çünki bu, hardasa yeni bir ər ilə yaşamaq kimi olacaq. Lakin yavaş-yavaş sən dəyişə bilsən, niyə də o da dəyişməsin deyə düşünəcək. Əsla digəri dəyişməlidir deyə ümid bəsləmə. Hər münasibətdə öz tərəfindən dəyişikliyə başla.

İllər keçmişdir və sən əsla zavallı qadının gözlərinin içinə baxmamısan.

Əgər edə bilməsən, ən azından mış kimi et. Bəzən elə olur ki, mış kimi etməyə başlayırsan və həqiqətən olmağa başlayır.

Meditasiya, özünlə yaşamaq sənətidir. O bundan başqa bir şey deyil, sadə bir şəkildə budur: Coşğu ilə tək başına olmaq sənətidir. Bir meditasiyaçı xoşbəxtlik içində aylarla, illərə tək başına otura bilər. O, digəri üçün alışıb yanmaz, çünki onun daxili xoşbəxtliyi o qədər çoxdur ki, o qədər güclüdür ki, digərini neyləsin? Əgər başqa biri onun həyatına gəlsə, bu bir ehtiyac yox, bir lüksdür. Və mən tamamilə lüksün tərəfindəyəm, çünki lüksün anlamı, əgər o varsa onun dadını çıxara bilərsən və o yoxdursa onun da dadını çıxara bilərsən deməkdir. Bir ehtiyac çətin bir şeydir. Məsələn, pendir çörək ehtiyacdır, lakin bağaçadakı çiçəklər bir lüksdür. Çiçəklər olmadan yaşaya bilərsən, lakin pendir və çörək olmadan yaşaya bilməzsən.

İnsanlar dəyişdiyi üçün, heç kim iki  nəfərin hər zaman birlikdə xoşbəxt olacağına qarantiya verə bilməz. Bir qadınla tanış olduğun zaman, o bir insandır, sən bir insansan. On ildən sonra sən başqa biri olacaqsan. O başqa biri olacaq. Bu bir çay kimidir: Su davamlı olaraq axar. Aşiq olan inanlar artıq mövcud deyil. Onlar artıq orada deyil. İndi, başqa biri tərəfindən verilmiş olan müəyyən bir sözə yapışıb qalmağa davam edə bilərsən, lakin o sözü sən verməmisən.
Gerçək bir anlayış sahibi olan insan əsla sabah üçün söz verməz, o sadəcə, “Bu anlıq” deyə bilər. Həqiqətən dürüst bir insan heç söz verə bilməz. Necə söz verə bilərsən? Sabah kim bilə bilər? Saba gələ bilər də, gəlməyə bilər də. Sabah gələ bilər: “Mən eyni olmayacağam, sən eyni olmayacaqsan.” Sabah gələ bilər: “Sən daha dərindən uyğun ola biləcəyin birini tapa bilərsən, mən daha ahəngli bir şəkildə uyğun olduğum birini tapa bilərəm.” Dünya əngindir. Niyə onu bugün tükəndirəsən? Qapıları açıq saxla, alternativləri açıq saxla.

Eşq başlanğıcda sadəcə şüursuz bir şeydir. O biyolojidir, o dəyərli bir şey deyil

dir. Sadəcə sən onun içinə öz fərqindəliyini gətirdiyin zaman, onunla bağlı daha çox və daha çox meditasiya edən halda olduğun zaman, o dəyərli hala gəlməyə başlayar. O yüksəklərə doğru uçmağa başlayar.

Bir kişini aldatmaq asandır, çünki o intellekti ilə yaşayır; bir qadını aldatmaq çox çətindir, demək olar ki, qeyri-mümkündür. Çünki o, sezgiləriylə yaşayır.

Hazırladı:  Fidan Aslanova

VN:F [1.9.16_1159]
Rating: 0 (from 0 votes)

Fidan Aslanova

Fitret.az idarəçisi

 
Facebook

SANNYAS NƏDİR?

Xüsusi

Sevgili Osho,

Niyə demək olar ki yanına gələn hamıya sannyas verirsən?
Sənin sannyas anlayışın nədir? Nə kimi bir  zərurət ehtiva edir?

Mənim üçün sannyas ciddi bir şey deyil. Həyatın özü ciddi deyil və ciddi olan hər zaman ölüdür. Həyat sadəcə heç bir məqsədi olmadan daşan bir enerjidir və mənim üçün sannyas həyatı məqsədsiz bir şəkildə yaşamaqdır. Həyatı bir iş kimi yox, bir oyun kimi yaşa. Xəstə, yəni demək istəyirəm ki,  ciddi zehin həqiqətən də oyunu işə çevirir. Sannyasin-lər bunun tam əksini etməlidirlər – işi oyuna çevirmək. Əgər bütün həyatı bir yuxu, bir yuxu davranışı olaraq görsən, sən bir sannyasin-sən. Həyatı bir yuxu, bir yuxu oyunu olaraq görən vazkeçmişdir.
Vazkeçmək, dünyanı tərk etmək deyil, sadəcə baxış tərzini  dəyişdirməkdir.

Daxili xoşbəxtliyi tanıdığın zaman, xarici zövqlər absurddur, ağılsızcadır. Daxili coşğunu tanıdığınız zaman hamısı gedir. O zaman xoşbəxtlik, sevinc deyə bilinən şeylər  aldanışdan başqa bir şey deyil. Ancaq, daxili xoşbxtliyi bilmədən bunu söyləyə bilməzsən və əgər söyləsən, daha da böyük bir aldanış içində olarsan.

Mənə görə, sevginin böyüməsi, cinsəllikdən o tərəfə keçmək üçün yeganə ehtimaldır.

Vazkeçdiklərini iddia edənlərin hamısı, onu buraxdıqlarını, bunu buraxdıqlarını deyirlər. Bununla, önəmli bir şeyə çata bilmədiklərini göstərirlər. Lakin, vazkeçdikləri şey hələ də anlamlı qalır. O hələ də onların hafizələrinin bir hissəsidir. Ona hələ də sahibdirlər. Təbii ki, vazkçiblər, amma insan sahib olmadığı bir şeydən necə vazkeçə bilər?  Buna görə də vazkeçməyi düşünməyə davam edirsənsə, hələ də sahibsən deməkdir. Mənfi bir yöndən sahibsən.

Mənə görə, bir yetişmə anı, bir yetkinləşmə anı vardır – yetkinləşmə hər şeydir. İnsan yetkinləşməlidir, yoxsa, ətrafda özünü boş-boşuna yoraraq , özünə boş-boşuna zərər verərək boş-boşuna dolanacaqdır. İnsan yetkinləşməlidir. O zaman, füsrət, öz-özülüyündən gələr.

İnsan, böyük bir ağaca çevrilə biləcək, Tanrısallığa böyüyə biləcək bir toxumdur. Hər insan bir Tanrı ola bilər. Amma indiki halı ilə sadəcə bir toxumdur. Toxum qorunmalıdır, toxum sevilməlidir və toxuma böyümək üçün hər fürsət verilməlidir.
Sannyas sənin bir toxum, bir potensial olduğunu anlamağın mənasındadır. Bu, son deyil. Bu sadəcə br başlanğıcdır və indi böyüməyə qərar verməlisən. Bu böyümə, özgürlük yolu ilə gəlir, bu böyümə, güvəncəsizlik yolu ilə gəlir. Bir toxum görürsən, güvəncədədir. Ağac güvəncədə deyil. Toxum qapalıdır, tamamilə qapalıdır. Toxumun öldüyü və ağacın böyüməyə başladığı anda potensial da hərəkətə keçməyə başlayır. Təhlükələr vardır – güvəncəsizlik ordadır, hər cür uğursuzluq ehtimalı var, ağac,  bütün evren qarşısında  savaşan çox zərif bir şeydir. Amma indi sadəcə bir toxumsan, heç bir təhlükə yoxdur.
Sannyasin olmaq demək, böyüməyə qərar vermək deməkdir. Və bu, son qərardır. İndi, əlləşməli olacaqsan, güvəncəsizlik olacaqdır, təhlükələr olacaq və onlarla hər an savaşmalı və üzləşməli olacaqsan. Bu hər an sürən  savaş və əlləşmə, bu bilinməyənə doğru savaşma həqiqi vazkeçişdir.
Böyüməyə qərar vermək, böyük bir vazkeçişdir – toxumun güvənliyindən vazkeçiş, toxumun bütünlüyündən vazkeçiş. Ancaq, bu güvəncənin çox böyük bir qiyməti var. Toxum ölüdür, sadəcə potensial olaraq yaşayır. Yaşaya bilər və ya ölü olaraq qalmağa davam edə bilər. Böyümədiyi, bir ağac halına gəlmədiyi müddətcə ölüdür. Və mənim bildiyim qədəriylə insanlar böyümyə qərar verdikləri, bilinməyənə doğru bir atlayış etmədikləri təqdirdə toxumlar kimdirilər – ölü, qapalıdırlar.

Açıqlamaq istədiyim başqa bir şey də, bu sannyas-ın hər hansı bir dinlə məhdud olmamasıdır. Bu dünyada, hər sannyas tipi müəyyən bir dinin, müəyyən bir təriqətin parçası  olub. Bu da, bir güvənlik meyarının bir parçasıdır. Vazkeçirsən, amma yenə də bir yerə aidsən. “Toplumu tərk edirəm” , deyirsən anacaq yenə də bir məzhəbə aidsən. Bir Hindu, bir Müsəlman və ya bir Sih olmağa davam edirsən. Bir şey olmağa davam edirsən.
Həqiqətdə, sannyas dindar olmaq, lakin hər hansı bir dinlə məhdud olmamaq deməkdir. Bu, bilinməynə böyük bir sıçrayışdır. Dinlər bilinər, amma dindarlıq bilinməzdir. Hansısa bir təriqətin sistemləri var, dindarlığın heç bir sistemi yoxdur. Təriqətin müqəddəs kitabları var; dindarlığın sadəcə varlığı var, kitabları yoxdur. Bu sannyas varoluşçudur, dindardır, təriqətsizdir.

Buna görə də, sannyasin olduğun zaman, bir dinə aid olmadığını söylədiyim zaman, Xristianlığı və ya Hinduizmi və ya Jainizmi inkar edəcəyini demək istəmirəm. Sadəcə dində yük halına gəlmiş olan ölü hissəni yox edərsən. Sadəcə ölü ənənəni inkar edərsən və bütün ölüərin – ölü ənənələr, ölü müqədəs kitablar, ölü ruhani liderlər, ölü kilsələr – arxasındakı yaşayan axının üstünü açar və onu yenidən kəşf edərsən.

Budda bir gün əlində bir çiçəklə gəlir. Çıxış etməlidir, lakin səssiz qalır. Onu dinləməyə gələnlər nə etdiyi ilə maraqlanmağa başlayırlar. Zaman keçib getməkdədir. Bundan əvvəl heç vaxt belə bir şey olmayıb – nə edir? Danışıb – danışmayacağını gözləyirlər.
Sonra biri soruşur: “Nə edirsən? Səni dinləməyə gəldiyimizi unutmusan?”
Budda deyir ki: “Bir şey bildirdim. Kəlmələrlə bildirilə bilməyən bir şey bildirdim.  Onu eşitdiniz ya yox?”
Heç kim eşitməyib. Lakin heç tanınmayan bir şagird orda ilk dəfə görünən Mahakashyap adlı bir bhikkhu  səmimiyyətlə gülür. Budda, “Mahakashyap bura gəl. Bu çiçəyi sənə verirəm və kəlmələr yolu ilə verilə biləcək hər şeyi hamınıza verdiyimi bildirirəm. Həqiqətən anlamlı olanı, kəlmələrlə anlatıla bilinməyəni isə Mahakashyap- a verirəm” deyir.
Buna görə də Zen ənənəsi təkrar-təkrar soruşub: “Mahakashyap-a çatdırılan nə idi? – sözssüz bir ünsiyyət. Budda nə demişdi? Mahakashyap nə eşitdi? Və bilən bir insan orada olduğu zaman o da gülər və hekayə bir sirr olaraq qalar. Çox şey bilib heç bir şey bilməyən bilginlər anlatılanı müzakirə edərlər və eşidilənin nə olduğuna qərar verməyə çalışarlar. Ama həqiqətən bilən insan gülər.

Amma yenə də insan ünsiyyət qurmalıdır, bir çiçəklə belə olsa, bir gülüşlə belə olsa. Heç fərqi yoxdur, bunlar jestlərdir. Bir çiçəklə dodaqlarımdan istifadə etsəm və ya əllərimdən istifadə etsəm, arada bir fərq var? Sadəcə olaraq  bu hərəkət yenidir, səni narahat edər. Yoxsa ki, bu da dodaqlarını tərpətnək qədər bir hərəkətdir. Bir səs çıxarsam,  bu bir hərəkətdir. Əgər səssiz qalsam, bu da bir hərəkətdir. Ancaq, hərəkət yenidir və sənin tərəfindən bilinmir, buna görə də bir şeyin fərqli olduğunu düşünürsən. Heç bir şey fərqli deyil. Yaşayan axın çatdırıla bilməz, ancaq yenə də çatdırırlmalıdır – bir şəkildə işarə edilməlidir, bir formada göstərilməlidir.
Buna görə də kimsə sannyas adını almağa hazır hala gələndə bu onun üçün böyük bir arayışa doğru bir qərardır və mənim üçün də sıçramağa hazır olduğu yönündə bir hərəkətdir. Və bir insan dəyişməyə, əvvəlki şəxsiyyətini itirməyə, yeni bir varlıqda yenidən doğulmağa hazır olduğu zaman… Biri hazır olduğu zaman bacarıqlı olması gərəkli deyil; heç fərqi yoxdur. Bu hazır olma vəziyyəti kifayətdir. Biri hazır olduğu zaman, mən də itələməyə hazır oluram. Çatmaq önəmli deyil, başlaması belə çox gözəl deyilmi?

Çatmaq, o qədər də böyük bir şey deyil.

Müzakirə nə qədər rasional olsa, daha az gerçək ortaya çıxacaq, çünki ancaq daha az önəmli gerçəklərə məntiqlə  isbat tapıla bilər. Daha dərin gerçəklər məntiqlə sübut oluna bilməz.

Bir çox nöqtədə səssiz qalmalıyam – bu səndən nəyisə əsirgədiyim üçün deyil, bunun sənə kömək etməyəcəyinə, hətta əksinə sənə zərərli ola biləcəyinə görədir.


Mənbə: Osho – “Kendinle Başla” kitabı
Hazırladı: Fidan Aslanova

 

VN:F [1.9.16_1159]
Rating: 0 (from 0 votes)

Fidan Aslanova

Fitret.az idarəçisi

 
Facebook

BU ŞƏHƏRDƏ KİMSƏ YOXDUR

Xüsusi

İnsanları anlamaq üçün yalnıız insan olmalısan. İnsanın başqa birini anlamağı üçün isə yalnız onun yerində olmağı lazımdır. İnsanın özünü anlamağı üçün isə özünün kim olduğunu dərk etməyi mütləqdir. Öz yerini itirmiş insan bütün həyatı boyu tənhalığa və iztirablara məhkumdur.

İnsanlar ağılları ilə deyil, hissləri ilə yaşamaq istəyirlər. Hislərlə yaşamaq mümkün olmadıqda isə başlayırlar iztirab çəkməyə.

Həyat nəzəriyyələr üzərində deyil, əməllərimiz üzərində qurulmuşdur. Həyat üçün sənin necə olduğun, nə düşündüyün, nə istədiyin, nəyə qadir olduğun, “yaxşı insan”olduğun qətiyyən əhəmiyyətli deyil. O, sənin nə etdiyinə baxır. Bəli, məhz nə etdiyinə. Əksəriyyətimiz həyatımızı elə yaşayırıq ki, sanki onun üzərində heç bir nəzarətə sahib deyilik. Ancaq məhz bizim yanaşmamız qərarlarımızı müəyyən edir, qərarlarımız da həyatımızı dəyişir. Öz uğursuzluqlarımızda özümüzü və ya digərlərini ittiham etməyimiz, məsuliyyəti öz üzərimizə götürməyimiz, yaxud da ondan boyun qaçırmağımız da məhz bu yanaşma tərzimizdən asılıdır.

İnsan psixikası mənfiyə kökləndiyi zaman qəlbdə olan bütün müsbət hisləri susdurur. O, ətrafda ancaq mənfi cizgilər görməyə başlayır. Buna görə də deyirlər ki, insan hisləri əsasında qərar verməyə və hərəkət etməyə meyllidir.

İnsan bəzən məsələlərə içdən deyil, kənardan nəzər salar. Məsələn, bəzən güzgüyə özümüzü görmək üçün baxarıq. Bəzən isə güzgüyə bir əşya kimi diqqət edər, nəzərdən keçirdərik. Bu zaman, əlbəttə ki, özümüzü görmək əvəzinə, güzgünün üstündə cızığın olub-olmadığını, ölçüsünü, formasını öyrənmiş oluruq. Bu, kənardan baxmağa misaldır. Əfsus ki, çox vaxt eşitdiyimiz mənalı, həyat dolu sözlərə, ibrətli hadisələrə özümüzü görmək, öz həyatımıza tətbiq etmək üçün nəzər salmırıq. Sözün ibrətinə deyil, surətinə baxırıq. Buna görə də eşidib-gördüklərimiz qəlbimizə işləmir.

Bilmək lazımdır ki, həyatda bütün işlər məhz niyyətlərimiz əsasında dövr edir və biz taleyimiz tərəfindən məhz niyyətlərimizə görə mükafatlandırılırıq. Niyyət yaxşı olduğu zaman görülən işdən onun sahibi də fayda götürər. Yox, niyyət düzgün olmazsa, edilən işdən gözəl nəticə alınsa da, bunun əməl sahibinə heç bir faydası toxunmaz.

Hər həyat bir tablodur. Valideynlər o tablonun materialı olan kətanını, tale çərçivəsini, cəmiyyət rənglərini verir. Çəkmək isə bizim öhdəmizdədir.

İnsan psixikası çox qəliz bir mexanizmə malikdir.
İnsan avtomobil qəzasına düşür. Bu zaman o, maşının içində sıxılmış halda qalır. Qəzadan sonra o, keçirdiyi qorxu, dəhşət, iztirab, acizlik, ümidsizlik kimi hisləri yadda saxlayır. Həmçinin bu hadisədən əldə olunmuş “sürətli sürmək təhlükəlidir və qəzaya səbəb olur”, maşında sıxışdığına görə “dar mühitlər qorxuludur, insan orda aciz və ümidsiz olur” kimi nəticələri də unutmur. Bax insanın sonrakı həyatına təsir edən də şüuraltında qeydə alınmış bu təəssürat və nəticələrdir.

Keçmişimizdən yaddaşlmızda bütün hadisələr deyil, yalnız bu cür qabarıq hislərlə ifadə olunmuş təəssüratlar qalmışdır. Yəni biz insanlar keçmişimizdən bizə daha çox sevinc və kədər gətirmiş təəssüratları yadda saxlayırıq; nifrət, ağrı, uğursuzluq, çarəsizlik, iztirab, itki, qorxu, məyusluq və həmçinin bunların əksi olan müsbət hislər. Ətrafın təsirinə bu cür həssas olan insan hər gün öz ruhunda nəsə əkir və nəsə düzəldir. Bəzən müsbət hislərdən təşkil olunmuş gözəl bir bağ, bəzən isə quraq və yararsız torpaqdan ibarət olan bir biyaban.

Təsəvvür edirsən, bir insanı uzun müddət həsrətlə gözləyirsən. Sevinc içindəsən, ürəyin az qalır partlasın. Ancaq o, gələndə görürsən ki, üzündə demək olar ki, heç bir hiss yoxdur. Bu zaman bütün sevincin havada məhv olub gedir, ürəyin əvvəl onun həsrətindən sıxılırdısa, indi onun bu laqeydliyindən, səni anlamamağından sıxılır. O isə sadəcə “salam, əhvalın necədir, Villi?”-deyir. Sonra da heç bir cavab gözləmədən başqa mövzudan danışır. Sən də onun gözlərinə baxaraq düşüncələrində deyirsən: “Sənin üçün çox darıxmışam. Hər gün yalnız sənin gəlişini gözləmişəm. Məktəbdə belə düşüncələrimdə yalnız sən vardın. İndi bir özün düşün, mənim halım necədir?!”

Tənhalıq… tənhalıq odur ki, bütün arzuların ancaq xəyallarında qala və həqiqət tapmaya. Tənhalıq odur ki, yalnız xəyallarında xoşbəxt olasan… Tənhalıq insanın özünü içində kimsəsiz hiss etməsidir… Tənhalıq İlahidən sənə bir hədiyyə kimi verilmiş ömrü zay etdikdən sonra dönüb geri baxaraq peşman olub göz yaşı tökməkdir… Tənhalıq yaşlananda yanında sənə yatmazdan qabaq dərmanını içmək üçün su gətirən doğma birinin olmamasıdır… Tənhalıq bu qocalar evində pəncərədən həyətə baxaraq xəyallara dalmaqdır. Tənhalıq keçmişə qayıdaraq həyatı yenidən yaşamaq istəyidir. Tənhalıq odur ki, elə hey nəyisə gözləyirsən, ancaq nə gözlədiyini bilmirsən, kimisə gözləyirsən, ancaq anlayırsan ki, o artıq gəlməyəcək…
Çıxıb gedirsən, bir kəsə bir söz demədən, izah vermədəm. Düşünürsən ki, yoxluğun hamı üçün, əsasən də sənin sevdiklərin üçün dözülməz olacaqdır. Ancaq sonradan anlayırsan ki, heç kim buna görə pis olmadı, ümumiyyətlə, heç kim bunun fərqinə belə varmadı.

İnsan sevincini, kədərini bölüşməyə, urəyini boşaltmağa, lazım gəldikdə məsləhət almağa, yol getməyə münasib bir munis axtarır. Bu axtarış bir müddət davam edir. Bəzən nə qədər axtarsa da, bu böyük dünyada bir nəfər də olsun ona qulaq asacaq, ona yoldaş olacaq şəxs tapa bilmir. Dünya insanlarla doludur, ancaq onların hamısı üçün yalnız özləri maraqlıdır. Heç kimi digərinin darıxdırıcı həyatı düşündürmür. Hamı üçün yalnız öz həyatı maraqlı və diqqətəlayiqdir. Hər kəs yalnız öz əsərini oxumaq, öz romanını yazmaq istəyir.

Hisslər güllər kimidir. Diqqət olunmayanda, baxılmayanda solur.

İnsanlar öz həyatlarını çəkən karandaş kimidirlər. Çəkdikcə də korşalırlar. Korşaldıqca isə dəqiq çəkə bilmirlər.

Bilmək lazımdır ki, hər şey ilk 10 saniyədə baş verir, ilk on saniyədə qarşımızdakını kobudlayırıq, ilk on saniyədə öz üzərimizdə nəzarəti itiririk, məhz bu on saniyədə mənfi fikirlər beynimizə daxil olur. Eyni zamanda da, elə bu on saniyədə səbr edirik, müsbət düşünürük…hər şey bu on saniyəylə başlayır.
On saniyədə insan yaxşı, ya da pis biri ola bilər.

Arzular yalnız istəklər əməllə birləşən zaman gerçəkləşir.

Bu şəhərdə kimsə yoxdur! İnsanlarla dolu kimi görsənir, ancaq başını çiyninə qoyub ağlayacağın biri yoxdur. Səni anlayacaq , yıxılanda əl uzadaraq səni qaldıracaq biri yoxdur. Bu şəhərdə milyonlarla insanın içində sən təksən, kimsəsiz və gözəgörünməz!

İnsanların şirin sözlərinə aldanaraq qəlbini onlara açma! Qəlbindən ən dəyərli olan şeyləri ; ümidlərini, sevincini , …oğurlayacaqlar. Bax o zaman həqiqi tənhalıq və qəlbi boşluq ilə nəticələnmiş xəyanətin nə olduğunu anlayacaqsan.

Qadınları qısqandıran kişilərin başqasına olan diqqəti deyil, məhz özlərinə olan diqqətin azalması, özlərinin unudulmasıdır. Qadınlar unudulmasaydılar, bəlkə də, qısqanmazdılar.

Qadınlar kişilərə hər şeyi bağışlaya bilirlər. Ancaq kişiyə bağışladıqları səhvini hər dəfəsində xatırlatmaya bilmirlər.

Həyat sonu mütləq olaraq ölümlə nəticəlınən, müalicəsi olmayan bir xəstəlikdir.

İnsan uzun müddətli tənhalığa adət edir. Sonradan hər kəs bu tənhalığı pozsa, başlayır o adama öyrəşməyə.

İlk baxışdan yürüdülən mühakimə, adətən , yanlışdır. Ünsiyyət, bax bu yolla insanı tanımaq olar. .. Ancaq Villi, həqiqətdə ünsiyyət də tam kifayət deyil. Biz tərəflərdə deyilir ki, insanı yaxşı tanımaq üçün onunla səfərə çıxmaq lazımdır. Təbii ki, bu bir deyimdir. İnsanı yaxşl tanımaq üçün onunla həyatın ən çətin anlarında birgə olmalısan. Çətinlik insanların həqiqi simalarının pərdə arxasından görsənməsinə səbəb olar.

 

Rövşən Abdullaoğlu:  “Bu Şəhərdə Kimsə Yoxdur” psixoloji romanından
Hazırladı:  Psixoloq Rübabə

VN:F [1.9.16_1159]
Rating: +7 (from 7 votes)

Psixoloq Rübabə

Fitret.az yazarı. Psixoloq.

- Sayt ünvanı

XOŞBƏXTLİK, BƏDBƏXTLİK, EQO

Xüsusi

Xoşbəxtliyin verməyəcəyi bir çox şeyi iztirab sənə verə bilər. Əslində xoşbəxtlik bir çox şeyi səndən alıb götürər. Xoşbəxtlik hər zaman səndən  sahib olduğun şeylərin hamısını, hər zaman  olduğun şeylərin hamısını alır; xoşbəxtlik səni yox edir. İztirab sənin eqonu qidalandırır və xoşbəxtlik isə, bəsitcə eqosuz olma halıdır. Problem budur, problemin can alıcı nöqtəsi budur.

Buna görə də, xoşbəxt olmaq insanlara çox çətin gəlir.

Buna görə də milyonlarla insan iztirab içində yaşamaq məcburiyyətindədir, iztirab içində yaşamağa üstünlük verirlər. O sənə çox çox kristallaşmış bir eqo verir. İztirab içində varsan. Xoşbəxt ikən yoxsan. İztirab içində kristallaşma vardır, xoşbəxtlik içində olanda isə ışıldayan hala gəlirsən. Əgər bu anlaşılsa, hər şey aydınlaşar. İztirab səni özəl edər.

Xoşbəxtlik evrensel bir şeydir, heç bir özəl tərəfi yoxdur. Ağaclar xoşbəxtdir və heyvanlar xoşbəxtdir və quşlar xoşbəxtdir. Varoluşun hamısı, insan xaric xoşbəxtdir. Bədbəxt olaraq insan çox özəl, qeyri-adi olur. İztirab səni, insanların diqqətini çəkən hala gətirir. Nə zaman pərişan bir halda olsan, sənə diqqət göstərilir, simpatiya duyulur, sevilirsən. Hamı səninlə maraqlanmağa başlayar.

Pərişan olmuş birinə kim acı çəkdirmək istəyər? Kim qısqanar səfil birini? Pərişan halda olan birinə kim düşmən ola bilər? Bu çox ucuz bir şey olardı. Pərişan birinə diqqət göstərilir, sevilir, onunla maraqlanırlar. Bədbəxtliyin çox böyük bir gəliri var. Əgər qadın bədbəxt deyilsə, əri bəsitcə onu unutmağa başlayar. Əgər qadın bədbəxtdirsə, əri onu göz ardı etməyin bədəlini ödəyə bilməz. Əgər ata xoşbəxt deyilsə, bütün ailə, həyat yoldaşı, uşaqları ətrafındadır, onun üçün narahatdılar; bu çox rahatlıq verir. İnsan yalnız olmadığını, bir ailəsi, dostları olduğunu düşünür. Xəstə, depressiyada, iztirab içində olduğun zaman, təsəlli etmək üçün, rahatlatmaq üçün dostların səni ziyarət etməyə gəlir.

Xoşbəxt olduğun zaman eyni dostların səni qısqanmağa başlayır. Həqiqətən xoşbəxt olduğun zaman, bütün dünya sənin qarşında olacaq. Heç kim xoşbəxt  bir insanı sevmir, çünki xoşbəxt bir insan digərlərinin eqosunu incidir. Digərləri belə düşünməyə başlayır: “Yəni sən indi xoşbəxt oldun amma hamımız, biz hələ də qaranlıqda, iztirab içində və cəhənnəmdə sürünürük. ” Dünya bədbəxt insanlardan ibarətdir və heç kim bütün dünyanı qarşısına ala biləcək qədər cəsarət sahibi deyil; bu çox təhlükəli, çox risklidir. İztiraba tutunmaq daha yaxşıdır, o səni izdihamın bir parçası edər.

İztirabın içinə bir bax və çox təməl şeylər tapacaqsan. O sənə sayğınlıq verir. İnsanlar sənə qarşı daha dostça, daha xoş davranır. Əgər xoşbəxt deyilsənsə, daha çox dostun olacaq. Bu çox qəribə bir dünyadır. Bir şeylər kökündən yalnışdır onda. Bu belə olmamalıdır, xoşbəxt insanın daha çox dostu olmalıdır.

Lakin xoşbəxt ol və insanlar səni qısqansınlar, daha, dostca davranmazlar. Aldadılmış hiss edərlər; səndə onlarda olmayan bir şey var. Nəyə görə xoşbəxtsən? Buna görə də, biz də yüzlərlə əsrdir xoşbəxtliyi görməzdən gəlib bədbəxtliyi ifadə etdiyimiz çox incə bir mexanizmi öyrəndik. İkinci bir mənliyin olmuşdur. Bu mexanizmanı buraxmaq məcburiyyətindəsən.

Necə xoşbəxt olunacağını öyrən və xoşbəxt insanlara sayğı duymağı öyrən və xoşbəxt insalara daha çox diqqət göstər. Bu, insanlığa böyük bir xidmət olar.

Bədbəxt insanlara çox simpatiya duyma. Bir insan iztirab çəkirsə kömək et, amma simpatiya duyma. Ona pərişanlığın dəyərli bir şey olduğu fikrini aşılama. Ona kömək etdiyini, amma bunun sayğıdan qaynaqlanmadığını, tək səbəbinin pərişanlığı olduğunu açıq bir şəkildə bilməsini təmin et. Və sən məhz pərişanlıq çirkin bir şey olduğu üçün, bu adamı bədbəxtliyinin içindən çıxarmağa çalışırsan. Qoy bu insan, pərişanlığın çirkin olduğunu, bədbəxtliyin ərdəmli bir şey olmadığını, insanlığa böyük bir xidmət etmədyini hiss etsin.

Xoşbəxt ol, xoşbəxtliyə sayğı duy və insanlara, xoşbəxtliyin həyatın məqsədi olduğunu anlamaları üçün kömək et. Nə zaman səadət içində bir insan görsən, ona sayğı duy, bu müqəddəsdir. Və nə zaman bir topluluğun coşğu dolu olduğunu, büsatlı olduğunu hiss etsən, onu müqəddəs bir yer olaraq qəbul et. Tamamilə yeni bir dil öyrənmək məcburiyyətindəyik, ancaq o zaman bu iylənmiş insanlıq dəyişə bilər. Sağlamlığın, bütünlüyün, xoşbəxtliyin dilini öyrənmək məcburiyyətindəyik. Bu çox çətin olacaq, çünki investisiyalarımız çox böyükdür.

Heç bir səbəb olmadan coşğu dolu olmağın manyaklık olduğunun öyrədildiyi, dəli olmuş bir toplumda böyüdüldün. Bəsitcə, ortada bir səbəb yox ikən gülüməsəsən, insanlar, başında bir problem olduğunu düşünər. Niyə gülürsən? Niyə çox xoşbəxt görünürsən? Və əgər,  “Bilmirəm, sadəcə xoşbəxt hiss edirəm.” desən, cavabın sadəcə onların, səndə bir şeylərin yalnış getməsi barədə fikrini gücləndirəcək. Lakin, əgər xoşbəxt olmasan, heç kim səndən niyə bədbəxt olduğunu soruşmayacaq. Bədbəxt olmaq təbiidir. Hər kəs elədir. Sənə məxsus bir şey deyil. Özünə xas bir şey eləmirsən.


Mənbə: Osho – “Coşğu”
Hazırladı: Fidan Aslanova

VN:F [1.9.16_1159]
Rating: +2 (from 4 votes)

Fidan Aslanova

Fitret.az idarəçisi

 
Facebook

RUHSAL ARAYIŞÇI OLMAQ NƏ DEMƏKDİR? -1

Xüsusi

Başlıca olaraq iki şey deməkdir. İlkin olaraq, həyat xaricdən göründüyü forması ilə qənaətbəxş  deyil, həyat xaricdən göründüyü forması ilə anlamsızdır. İnsan bu gerçəyin, bütün həyatın anlamsız bir şey olduğunun fərqinə vardığı zaman, arayış başlayar. Bu olumsuz hissədir. Lakin, bu olumsuz hissə olmadan, olumlu hissə gələ bilməz. Ruhsal arayış, ilk başda, həyatın olduğu forması ilə anlamsız olduğu, bütün prosesin “Tozlar tozlara” şəklində ölümlə nəticələndiyi olumsuz bir duyğu deməkdir. İnsanın əlində nəticədə heç bir şey qalmaz. O qədər çoz iztirabla elə bir cəhənnəmdə həyatını keçiririsən və nəticədə əldə edilən heç bir şey yoxdur.
Bu, ruhsal arayışın olumsuz hissəsidir və bütün həyat sənə bu yöndə kömək edər. Bu hissə – bu olumsuzluq, bu hüsran, bu acı – dünyanın edəcəyi hissədir. Həyatın, var olduğu forması ilə anlamsızlığı gerçəyinin fərqinə vardığın zaman, arayışın başlayar, çünki anlamsız bir həyat hüzurlu ola bilməz. Anlamsız bir həyatda, səninlə, həyat olan hər şey arasında bir uçurum yaranar. Körpü qura bilməyən bir boşluq, daha da geniş hala gələrək böyüyər. Özünü yerləşə bilməmiş kimi  hiss edərsən. Daha sonra anlamlı, xoşbəxt bir şey üçün arayış başlayar. Bu digər hissədir, olumlu hissə.
Ruhsal anlayış xəyali layihələrlə yox, əsil, gerçəkliklə uzlaşmağa çatmaqdır. Bütün həyatımız bir layihədir, bizim xəyali layihəmiz. Olanı bilmək üçün yox, arzulananı əldə etmək üçündür. “Arzu” kəlməsini sözdə həyatımızın bir simvolu olaraq qəbul edə bilərsən – o arzulanan bir layihədir. Olanın arayışında deyilsən, arzulananın arayışındasan. Buna görə də arzulamağı davam etdiririsən və həyat da xəyal qırıqlığı olmağı davam etdirir, çünki olduğu forması ilə elədir. Sənin istədiyin kimi ola bilməz. Xəyal qırıqlığına düçar olarsan. Gerçək, sənə qarşı düşmən olduğu üçün yox,  sən gerçəkliklə yox, sadəcə xəyallarınla uyum içində olduğun üçün. Xəyalların paramparça olacaq.  Xəyal qurarkən kifayət edə bilər. Amma hər hansı bir xəyala çatıldığı zaman, hər şey xəyal qırıqlığıdır.
Ruhsal arayış bu olumsuz yönü bilmək deməkdir, arzulamağın, hüsranın əsas səbəbi olduğunu. Arzulamaq, insanın öz razılığı ilə bir qabıq yaratmasıdır. Arzulamaq dünyadır. Dünyəvi olmaq, arzunun hüsrandan başqa bir şey olmadığının fərqinə varmadan arzulamaq və arzulamağı davam etdirməkdir. Bir dəfə bunun fərqinə vardığın zaman, arzulamazsan. Tək arzun, olanı bilmək olar.

Arzulamayan bir zehin, ruhsal arayışda olandır. Ruhsal bir arayışçı, arzunun absurdluğunun tamamilə fərqində olan və olanı bilməyə hazır olan insandır. İnsan bilməyə hazır olduğu zaman gerçək hər zaman tindədir, düz bir tin o tərəfdə. Amma sən heç bir zaman orada deyilsən, arzudasan, gələcəkdəsən.  Gerçək hər zaman mövcuddadır – burda və indidə – və sən heç bir zaman mövcudda deyilsən. Hər zaman gələcəkdəsən, arzularındasan, xəyallarındasan. Xəyallarda, arzularda demək yuxuda deməkdir. Və gerçək burda və indidədir.
Bu yuxudan oyandığın zaman, röyadan da oyanırsan və burda və indidə, yəni sadəcə mövcudda olan gerçəyə oyanırsan. Təkrar olaraq doğulursan. Coşğuya, məmnuniyyətə və hər zaman arzulanan, lakin əldə edilə bilməyən hər şeyə çatırsan. Ruhsal arayış burda və indidə olmaqdır və sadəcə arzulayan bir zehin olmadığı zaman burda və indidə ola bilərsən; əks halda arzulayan zehin tərəddüd yaradar. Bir saat kəfgiri kimi zehin ya keçmişə, xatirələrə və ya gələcəyə, arzulara, xəyallara gedib gəlir. Bu keçmiş və gələcək tərəddüdləri arasında gerçəyi qaçırırırıq.
Gerçəklik burda və indidədir. Heç bir zaman keçmişdə və ya gələcəkdə deyil.; hər zaman indidədir. İndi, yeganə andır. İndi, yeganə zamandır.  Əsla keçməz. İndi, sonsuzdur. Hər zaman burdadır, lakin biz burda deyilik. Buna görə də bir ruhsal arayışçı olmaq demək,  burda olmaq deməkdir. Ona meditasiya deyə bilərsən, ona yoqa deyə bilərsən, ona dua deyə biləsən. Verilən adın fərqi yoxdur, önəmli olan, zehnin araya girməməyidir. Və zehin sadəcə keçmişdə və ya gələcəkdə var ola bilər, bunun xaricində zehin yoxdur.
Dünən bir nəfərlə danışırdım. Ona, indidə düşünə bilməyəcəyini deyirdim. Düşündüyün anda o, keçmiş halına gəlmişdir. Buna görə də zehin indidə var ola bilməz. Sadəcə keçmişin xatirəsində var olar və ya gələcəyə yansıyar. Əsla indi ilə təmas qura bilməz – qura bilməz, çünki bu mümkün deyil. Beləcə, əgər heç düşüncə yoxdursa, zehin də yoxdur. Bu zehinsizlik, meditasiyadır. O zaman burda və indidə olursan. O zaman sən gerçəkliyin içinə partlayarsan. O zaman gerçəklik sənin içinə partlayar.

Ruhsal arayış moksha, ölümdən sonra qurtuluş üçün deyil. Bu da bir arzudur, hətta zənginlik üçün olan arzudan, prestij üçün olan arzudan, güc üçün ola azrudan daha acgözdür. Moksha arzusu daha acgözdür, çünki ölümün o tərəfinə də gedər.


Mənbə:      Osho – “Özünlə başla” kitabı
Hazırladı:   Fidan Aslanova Red 

VN:F [1.9.16_1159]
Rating: +2 (from 2 votes)

Fidan Aslanova

Fitret.az idarəçisi

 
Facebook