İnsanları sev, lakin qısqanc olma, sahiblənmə. Mümkün qədər çox insanla əlaqə qur, lakin azad qal və qoy, onlar da azad qalsın. Basqı altına almağa çalışma və heç kimin səni basqı altına almağına icazə vermə.
Əşyalardan istifadə et, lakin unutma: bu dünyaya əllərin boş gəlirsən və gedərkən də əllərin boş olacaq, buna görə də heç bir şeyə sahib ola bilməzsən.
Sənin xoşbəxtliyin, sənin şüurunun keyfiyyətinə bağlıdır. Xaricdəki şeylərə bağlı deyil.
Gülmək, çiçək açmaqdır.
Pul, həyat tərzin nədirsə, onu zənginləşdirər.
Xoşbəxt bir insan, Tanrının hər yerdə olduğunu görər. Onu görə bilmək üçün xoşbəxt gözlərə ehtiyacın var.
Əgər kimsə səni təhqir etsə və sən sussan – heç bir şey olmamış kimi – qarşındakı insan daha da hirslənər; getdikcə daha da özündən çıxar. Sən də hirslənsən, o bunu anlaya bilər, ancaq səssizliyini anlaya bilməz. Hətta, sənin səssizliyin səbəbilə özünü çox təhqir edilmiş hiss edə bilər. Sən, səssizliyin sayəsində yüksəlirsən. O isə böcək kimi qalır.
Həyatın istifadə qaydası yoxdur.
Əgər sən kişisənsə və qısqancsansa, qadın beyninə sahibsən. Əgər qadınsan və qısqanc deyilsənsə, onda kişi beyninə sahibsən.
Nə üçün qadın kişidən daha qısqancdır? – çünki qısqanclıq qorxudan doğur. Kişi, qadınla müqayisədə daha az qorxar, səbəb budur – kişi qadınla müqayisədə daha az qorxar. Daha az qorxduğu üçün də daha az sahiblənir. Qadın ağlı daha çox qorxar, qorxu ona təbii gələr, həmişə titrəyər. Bu qorxu səbəbilə qadın daha çox sahiblənər. Sahib olduğuna tamamilə əmin olmadığı müddətcə xoşbəxt olmaz. Və tamamilə sahibləndiyi zaman da xoşbəxt ola bilməz, çünki kişi artıq ölüdür. Ancaq, azadlıq insanı canlı edər.
Gerçək bir insan, onu xoşbəxt edən şeyləri edəcək cəsarətə sahibdir.
Yanına sayılmayacaq qədər çox, yüzlərlə quş gəlirdi. Hisslərin dilini bilirdi. Bu sevgidir. Heç kim sevgidən qorxmaz, quşlar belə. Və onlar mütləq sizdən daha çoxunu hiss edərlər, çünki düşünə bilmək üçün hər hansı bir vəsaitləri, kifayət qədər beyinləri yoxdur.
Əgər həqiqətən gerçəyin nə olduğunu öyrənmək istəyirsənsə, din və fəlsəfənin içində itməməyə diqqət et.
Bir şeylərin axtarışında olmaq, bir şeyləri arzulamaq ağlın ən başda gələn xəstəliyidir. Bir şey axtramamaq, bir şey istəməmək, varlığının ən böyük sağlamlıq işarəsidir.
Zen insanı məqsədsiz şəkildə dolanar, bir hədəfi, bir gələcəyi yoxdur. Anlıq yaşayar, beyni işin içinə qarışdırmaz; eynilə yarpağın etdiyi kimi özünü küləyə buraxar. Küləyə deyər ki, “Məni istədiyin yerə apar.” Əgər göyün üzündə küləklərlə yüksəklərə çıxarsa, yerdə qalanlara qarşı özünü üstün hiss etməz. Əgər yerə düşsə, küləklə göyün üzünə yüksələnlərə qarşı dəyərsizlik duyğusu bəsləməz. Uğursuz ola bilməz. Əsla məğlubiyyətə uğramış hiss edə bilməz. Məqsədin yoxdursa, necə uğursuz ola bilərsən? Və də əgər, bəli bir hədəfə doğru getmirsənsə, necə məğlubiyyətə uğramış kimi hiss edə bilərsən? Üzüntüyə yol açan gözləntilərdir. Şəxsi ehtiraslar, uğursuzluğu gətirər. Zen insanı uğursuz olduğu zaman belə müzəffərdir.
Sevdiyin insanla belə gerçək ola bilməsən, harda gerçək olacaqsan? Harda? Səni sevdiyini düşündüyün insanla da gerçək ola bilməsən, onunlaykən belə gerçəyi açıqlamağa qorxur və gizlənirsənsə, tamamilə azad ola biləcəyin bir yeri harda tapacaqsan?
İcazə ver, hər şey öz yoluna getsin.
Əgər özünə güvənirsənsə, mənə güvənə bilərsən, insanlara güvənə bilərsən, varoluşa güvənə bilərsən. Əgər özünə güvənməsən, başqa heç bir güvən mümkün deyildir.
Sevgi idarə edilə bilməz, sifarişlə ortaya çıxmaz. Bir dəfə yox olduğu zaman da, geri qaytarmağın yolu yoxdur.
Həqiqi eşq üçün sabah yoxdur, həqiqi eşq üçün zaman yoxdur. Əgər bir insanı sevirsənsə, sevirsən. Sabah nə olacağı səni maraqlandırmır. Bu an elə çoxdur ki, bu an bir sonsuzluqdur. Sabah nə olacaq, görəcəyik. Sabah gələndə… Və sabah heç gəlməz. Həqiqi eşq indiyə aiddir.
Kimisə sevirsən və söz verirsən: “Səni həyatım boyu sevəcəyəm.” Əslində çox yaxşı bilirsən ki, sabahından əmin ola bilməzsən; saxta bir söz verirsən. Bütün deyə biləcəklərin sadəcə bundan ibarət ola bilər: “Hal-hazırda sənə aşiqəm və sənə hər şeyimi verirəm. Daha sonrası haqqıda heç bir şey bilmirəm. Necə söz verə bilərəm? Məni bağışla.”
Əslində kimsə səni sevdiyi zaman təəccüblənirsən. “Nə, mən? Kimsə məni sevir?” Zehnindən bu fikir yüksəlir: “Məni tanımır, ona görə. Əgər məni tanısa, əgər məni olduğum kimi görsə, məni əsla sevməz.” Buna görə də sevgililər özərini bir-birilərindən gizlətməyə başlayır. Çox şey gizli saxlanır, sirlər açılmır, çünki ürəklərini açdıqları anda sevginin itməyə məhkum olduğundan qorxurlar. Özlərini sevə bilmədiklərinə görə, başqasının onları sevə biləcəyini necə qəbul etsinlər? Sevgi özünü sevməklə başlayar.
Həyat, çözüləcək bir problem deyil, yaşanacaq bir sirrdir.
Əslində gözəl insan da yoxdur, çirkin insan da yoxdur. Çirkin insan biri ilə uyumlu ola bilər; o zaman çirkin insan, o insan üçün gözəldir. Gözəllik uyumun bir kölgəsidir. Əslində bir insana gözəl olduğu üçün aşiq olmursan; olan bunun tam əksidir. Birinə aşiq olduğun zaman, o insan gözəl görünür. Gözəllik fikrini gətirən eşqdir; əksi olmaz.
Lakin sənə tam uyan birini tapmaq nadir hallarda olur. Kimsə o qədər şanslı olduğu zaman, o zaman həyat bir melodiya ilə yaşanar; o zaman iki bədən və tək ruh var. Bu gerçək bir cütlükdür. Və harda belə bir cütlüyə rast gəlsən, böyük bir zərafət və musiqi vardır çevrələrində, böyük bir aura, gözəl bir işıq, bir səssizlik…
Özünü sev. Bu sənin təməl öhdəliyin olmalıdır. Özünü sev. Digər hər şey öz-özlüyündən olacaqdır, amma təməli budur.
Sevinc, bütün qorxular üçün əks təsirdir. Həyatın dadını çıxarmasan, qorxu başlayar. Həyatın dadını çıxarsan, qorxu itib gedər.
Qorxu, sahib olmaq arzusundan doğar; bir yan məhsuludur; sahib olmaq istəyərsən, buna görə də qorxu başlayar. Əgər sahib olmaq istəməsən, qorxu da olmaz.
Dünyada hər zaman möhtəşəm şeylərin olmağını gözləyərək bir sürü şey qaçıran tonlarla insan var. Olmaz. Sadəcə kiçik şeylər olar; yemək yeyərək, səhər yeməyi yeyərək, yürüyüşə çıxaraq, duş qəbul edərək, bir dostla danışaraq, sadəcə tək başına oturub göy üzünə baxaraq və ya yataqda uzanıb heç bir şey etməyərək. Bu kiçik şeylər, həyatı yaradır. Bunlar həyatın içindədir. Buna görə də hər şeyi sevinclə et və hər şey bir duaya çevrilsin.
Qorxursansa, qorxursan – niyə bunu problem edəsən ki?
Səhv etməkdən qorxma, çünki səhv etməkdən qorxsan, heç irəli gedə biməzsən və həyatı qaçırarsan. Səhv etmək, heç bir şey etməməkdən yaxşıdır.
Qorxu varsa və sən onunla bağlı bir şey etməyə başlasan, yeni bir qorxu başlayacaq; qorxu qorxusu; hər şey daha da qarışacaq. Buna görə də qorxu varsa, qəbul et. Onunla bağlı heç nə etmə, çünki “etmənin” bir köməyi olmayacaq. Sənin qorxudan edəcəyin hər hansı bir şey, daha çox qorxuya səbəb olacaq; qarışıqlıqla edəcəyin hər hansı bir şey, daha çox qarışıqlıq yaradacaq. Heç bir şey etmə! Qorxu varsa, qorxunun orda olduğunu bil və qəbul et.
Qorxu çözülə bilər, lakin ondan qurtulmaq üçün tələsmə; yoxsa gizlədəcəksən. Səbrli ol, izlə, anlamağa çalış. Sənin bir parçan olduğunu qəbul et. Sənə yapışan çirkin bir şey olduğunu düşünmə – bu, onu rədd etməkdir və rədd etmənin faydası olmayacaq. O sadəcə sənin bir parçandır. Sevgi necə bir parçandırsa, qorxu da elədir. Qəzəbin bir parçan olması kimi, o da sənin bir parçandır. Heç bir duyğunu rədd etmə, çünki bütün o duyğular səni yaradır və hamısı gərəklidir. Əlbəttə, tək bir duyğuya ilişib qalmaq lazım deyil; sənin içində həmişə bir orkestr olmalıdırlar, ölçülü qalmalıdırlar.
Eqonun ölümü, sənin ölümün deyil; eqonun ölümü, əslində həyat ehtimalıdır.
Qorxu hiss edilirsə, problem sevgidir. Daha sevgi dolu ol. Qarşındakı insana qarşı bir neçə addım at… çünki hamı qorxur, sadəcə sən yox. Sən birinin sənə gəlib sevməyini gözləyirsən – sonsuza kimi gözləyə bilməzsən, çünki qarşı tərəf də qorxur. Və qorxan insanlar bir şeydən çox qorxarlar və bu da rədd edilməkdir. Mən gəlib sənin qapını döysəm, sənin məni rədd etməyin bir ehtimaldır. Bu rədd, bir yaraya çevriləcək. Ona görə də gəlməməyim daha yaxşıdır. Yalnız olmaq daha yaxşıdır. Tək başına olmağın, kiminləsə yaxınlaşmamağın daha yaxşıdır, çünki rədd edilə bilərsən. Yaxınlaşdığın və sevgiyə dair addım atdığın anda ilk qorxu başlayar – qarşı tərəf səni qəbul etsə belə, ehtimal həmişə var – səni geri çevirə bilər. Buna görə də qadınlar əsla ilk addımı atmazlar; onlar daha çox qorxur. Həmişə kişidən gözləyirlər – kişi gəlməlidir. Onlar həmişə rədd etmə və qəbul etmə ehtimalını özlərinə saxlayırlar, qarşı tərəfə bu şansı verməzlər, çünki kişilərlə müqayisədə daha çox qorxarlar. Buna görə də bir çox qadın bir ömür boyu gözləyər! Qapılarına heç kim gəlməz, çünki qorxan bir insan bir anlamda elə çox qapanar ki, insanları özünə yaxınlaşdırmaz. Qorxan insan ətrafına elə çox titrəyişlər yayar ki, yaxınlaşan hər kəs vazkeçər. Hərkətlərində belə qorxunu hiss edə bilərsən.
Mənbə: Osho
Hazırladı: Fidan Aslanova
