ÖZÜNDƏN SONRA ƏSƏR BURAXMAQ

Chauvetatlar-əsər buraxmaqYanda gördüyünüz şəkil 35.000 il əvvələ aid  bir mağara rəsmləridir. Ovçuluqla dolanan, yemək və sığınma kimi ən əhəmiyyətli ehtiyaclarını belə qarşılaya bilməyən  insanların sənət əsərləridir. Mağaranın soyuq və təhlükəli dünyasına çöldəki dünyanı həkk etmiblər. Bu dünyada ən qiymətli şey “heyvanlar” olduğundan, mağaralarda, qayalarda daha çox heyvan rəsmləri tapılır. Nəticədə qida, geyim və təhlükəsizlik heyvanlara bağlıdır. Yaxşı bunu divarlara çəkməkdə məqsəd nədir?

Dünyanın müxtəlif yerlərindəki minlərlə mağara rəsmləri ilə insanın “buradayıq” mesajını görərik. Qalıcı olma, əsər buraxma xüsusiyyətini görərik. İnsan olmaq belə bir təmələ malikdir. Özündən sonra gələnlərə ötürmə vərdişi vardır. Digər canlılardan fərqli olaraq, həyatını təhvil vermə xüsusiyyəti vardır. Yalnız özü üçün yaşamaz. Özünü sonrakılara köçürər. Ən çətin şərtlərdə belə şəkillər, obyektlər, şifahi povestlər ilə təcrübəsini sonrakı nəslə ötürər.

Əsər buraxmaq, yəni daimi olmaq insanın bir xüsusiyyətidir. Həyatımız, bizdən əvvəlki həyatları özümüzə qatmaq və sonrakı həyatlara da köçürmək üzərində qurulmuşdur. İnsan başqaları üçün də yaşar. Hətta böyük nisbətdə elə başqaları üçün yaşayar. Həyatda öyrəndiyimiz nə varsa, başqalarından qaynaqlanar. Bunların başında dil gəlir. Dil ilə düşündüyümüz görə, nə qədər az şeyin yalnız bizim olduğunu anlaya bilərik. Əgər insanlıq bütünü, dil quruluşunu qurmasaydı bugünkü insanlıq olmazdı. İnsanlıq bütünü bir-biri üçün yaşamasaydı, bəlkə də insanlıq bu cür olmayacaqdı.

əsər buraxmaq-lüğətBir-birini düşünmək və əsər buraxmaq təməl özəlliyimizdir. Biz öz başımıza qısa bir həyat sürməkdənsə, birlikdə uzun həyat sürməyi seçdik. Həmrəylik, xoşgörüş, yardımlaşma bizim mənfəətimizə görə idi, sərf edirdi. Nəticədə “mən” yerinə biz olduq. “Mən” dediyimiz isə, “biz”in kiçik bir parçası idi. Buna baxmayaraq parçaların bütünə xəyanət etdiyi görüldü. Eqoistlik edənlər oldu. Ancaq tarix kölə olan imperiyalar və sonu naməlum olanlarla doludur. Tarixin eniş və çıxışlarını anlamaq çətindir.

Yox olub getmək nədir? Yox olub gedənlər kimlərdir? Yox olmaq əsər buraxmamaqdır. Özü üçün yaşayan əsər buraxmaz. Bu gün insanlığın zəngin üzvlərini deyil, əsər buraxanları xatırlayırıq. Böyük insanlıq cəmiyyəti, əsər buraxanların göstərdiyi yolda formalaşdı. Mağaradakılara hücum edən eqoist insanlar deyil, bizi düşünərək rəsm çəkib əsər buraxanlar yaşadı. Onların sayəsində təhlükəni və faydanı öyrəndik. Neçəneçə imperatorluqlar yıxıldı. Nə qədər tanrı krallar unuduldu. Ancaq bizim üçün təcrübələrini yazan yazarlar yaşadı. Bizim üçün düşünən və həyatı necə yaşamamız lazım olduğunu sorğulayan filosoflar yaşadı.

əsər buraxmaqƏsər buraxmaq yalnız kitab yazmaq və ya bir şey işləmək deyil. Sokrat kimi insanlar yalnız yaşayaraq əsər buraxmışdır. Həyatlarımız gözəl bir əsərdir, əgər yaratdıqlarımızla qalıcı olsaq. Ətrafımıza yaxşı bir nümunə təşkil etsək nədən qalıcı olmayaq? Uşaqlarımızı yaxşı yetişdirsək, sonsuza qədər yaşayan bir əsər buraxmış olmarıqmı? Önəmli olan insanlıq bütünününü və ümumiyyətlə də həyat orqanizmini düşünməkdir. Bir-birimiz üçün yaşamaq və təməlimizdə yer alan həmrəyliyi davam etdirmək vacibdir. Bunu yaşatmaq da əsər buraxmaqdır.

Mənbə: www.dmy.info
Hazırladı: Vüsaləddin Rüstəmov

Beyenmeler
1   10  
VN:F [1.9.16_1159]
Rating: +9 (from 9 votes)

Vüsaləddin Rüstəmov

Fitret.az idarəçisi. Mühəndis. Fikir və düşüncə yazıçısı.

- Sayt ünvanı

 
TwitterFacebookGoogle Plus

One comment

Bir cavab yazın